انواع گیربکس صنعتی | کاربرد مزایا و اجزای تشکیل دهنده

گیربکس صنعتی ابزاری است که برای انتقال نیرو از طریق منبع آن الکتروموتور و افزایش قدرت، جهت تنظیم قدرت مورد نیاز دستگاه های صنعتی از طریق کاهش یا افزایش نیروی گشتاور موتور مورد استفاده قرار می گیرد. با افزایش سرعت، گشتاور کاهش می یابد و با کاهش سرعت ، گشتاور افزایش می  یابد. همچنین به منظور تغییر جهت دوران نیز می توان از آن استفاده نمود.

کاربرد گیربکس های صنعتی

گیربکس صنعتی در انواع صنایع اعم از غذایی، دارویی، شیمیایی، مس، فولاد، نفت و گاز و به طور کلی پتروشیمی، سنگ و کاشی و یا سرامیک و همچنین در موارد صنعتی کوچکتر مانند بالابر ها یا آسانسورها، اهرم های کمک کننده، جرثقیل ها، قرقره های حمل اجسام، و یا چرخ دنده های بزرگ صنعتی، توربین های بزرگ و …. کاربرد دارد.

انواع گیربکس صنعتی

گیربکس صنعتی (چرخ دنده) به 2 دسته تقسیم میشوند:

گیربکس کاهنده: این نوع گیربکس میان متحرک و موتور قرار میگیرد و با کم کردن دور الکتروموتور ، دور خروجی و گشتاور مورد نیاز را فراهم میکند.

گیربکس افزاینده: این نوع گیربکس میان متحرک و موتور قرار میگیرد و با افزایش دور الکتروموتور ، دور خروجی و گشتاور مورد نیاز را فراهم میکند.

گیربکس صنعتی بر اساس مدل قرارگیری دنده ها، به 4 نوع تقسیم میشود:

گیربکس هلیکال

گیربکس حلزونی

گیربکس خورشیدی

گیربکس صنعتی خاص

اجزای تشکیل دهنده گیربکس

گیربکس‌های صنعتی اجزای مختلفی دارند که چرخ دنده‌ها مهم‌ترین بخش آن هستند و می‌توانند گشتاور را به طور ایده آل به بخش مورد نظر منتقل کنند. اما سایر بخش‌های گیربکس شامل:

• پوسته گیربکس که دنده‌ها درون آن قرار دارند و با ریخته گری تولید می‌شوند.

• شافت‌ها که به صورت سوراخ یا لوله باعث حرکت چرخ دنده می‌شوند.

• یاتاقان که برای تحمل بارهای شعاعی و محوری گیربکس ساخته می‌شود.کاسه نمد که برای حفاظت از بربرینگ‌ها در مقابل عوامل خارجی کاربرد دارد.

• درپوش

نکات مهم در انتخاب گیربکس

• موتور محرک ( نوع و مشخصات)

• نوع انتقال بین موتور گیربکس ( مستقیم ، از طریق کوپلینگ کلاچ ، واریاتور)

• آرایش محورها

• مقدار بار شعاعی و یا پیشران و علل آن

• توان ورودی ( منظور قدرت الکترو موتور با واحد کیلو وات یا اسب بخار)

• دور ورودی ( دور چرخش شافت الکترو موتور در دقیقه )

• دور خروجی ( دور چرخش شافت خروجی گیر بکس در دقیقه )

• اندازه گشتاور خروجی ( معمولاً بر حسب واحد نیوتن متر سنجیده می شود )

• نسبت تبدیل ( از تقسیم عدد دور خروجی بر عدد دور ورودی بدست می آید)

• نوع ماشینی که برای آن انتخاب شده است

• دمای محیط

• شرایط محیط مانند گرد و خاکی بودن، رطوبتی بودن، یخ زدگی، استوایی

گیربکس حلزونی چیست؟

گیربکس های حلزونی از نوع گیربکس های دو دنده هستند. این گیربکس ها از دو قسمت مارپیچ و دنده تشکیل شده‌اند که قسمت مارپیچ از جنس فولاد و همچنین جنسه دنده از جنس برنز ساخته شده است. زاویه خروجی گیربکس های حلزونی به صورت 90 درجه می باشد و به همین دلیل این گیربکس را به نام گیربکس 90 درجه نیز می‌شناسند و به دلیل اینکه این نوع گیربکس ها بسیار نرم کار می کنند, کاربردهای متفاوت و متنوعی دارد که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد. 

گیربکس حلزونی را می‌توان پرمصرف‌ترین گیربکس در سال‌های اخیر در ایران به شمار آورد. نصب عمودی و 90 درجه، سهولت استفاده، در دسترس بودن، برگشت‌ناپذیر بودن و قیمت پایین ازجمله مزایای گیربکس حلزونی است. در عوض راندمان پایین را می‌توان بزرگ‌ترین ایراد گیربکس حلزونی دانست. گیربکس یا چرخ دنده از جمله قطعاتی است که امروزه در ماشین آلات صنعتی از کاربرد فراوانی برخوردار هستند. در میان انواع گیربکس ها ، در مکانی که نیاز به کاهش سرعت بالاست از گیربکس های حلزونی استفاده می شود. گیربکس های حلزونی همچنین دارای دو ویژگی مهم دیگر هستند که استفاده از آنها را برای مصرف کنندگان لازم می دارد. اول در مکان هایی که فضا محدود است و نمی توان فضای زیادی به کاهنده سرعت اختصاص داد. دوم زمانی که دو محور ورود و خروج گیربکس به هر دلیلی نمی توانند در یک راستا قرار بگیرند.