علت زخم بستر چیست +روش درمان زخم بستر در منزل

زخم بستر چیست؟

چقدر در مورد روش های مختلف درمانی زخم بستر می دانید؟

آیا زخم بستر قابل درمان است؟

ممکن است سؤالات این چنینی در رابطه با زخم بستر ذهن شما را به خود مشغول کرده باشد، در این مقاله به توضیح بیماری زخم بستر، مراحل بیماری، روش های درمان زخم بستر می پردازیم.

زخم بستر چیست؟

زخم بستر یا زخم فشاری، آسیب دیدگی یا از دست رفتن تمامی پوست است، که در اثر فشار طولانی مدت بر یک یا چند ناحیه از بدن ایجاد می شود، زخم بستر معمولاً در نقاظی از بدن که بافت چربی و عضلانی کمتری دارد و در قسمتی از پوست  که بالای برآمدگی استخوانی قرار دارد مانند ساکروم ایجاد می شود.

علت زخم بستر چیست؟

فرد سالم هنگام خواب ناخودآگاه حرکت می کند، بنابراین قسمتی از پوست که فشار روی آن باشد به صورت مدام تغییر می کند و در نتیجه خون به تمام قسمت های بدن و زیر پوست می رسد، اما این روند در افراد بیمار اتفاق نمی افتد، کشیده شدن بیمار بر روی بستر یا ملحفه توسط مراقب یا پرستار موجب آسیب دیدن پوست فرد بیمار می شود.

فشار و اصطکاک از دلایل مهم ایجاد زخم بستر در سالمندان است، زخم هایی که بر اثر فشار یا اصطکاک به وجود می ‌آیند، تمامیت پوست سطح بدن فرد را تخریب کرده و با پیشرفت زخم به بافت عمیق پوست و همچنین عضلات، آسیب می رساند، زمانی که تقابل جاذبه زمین و وزن قسمتی از بدن (تقابل بافت سخت و نرم) منجر به زخم در بافت عمق پوست خواهد شد.

توجه کنید موارد دیگری همچون بی اختیاری ادرار و مدفوع، تعرق در سالمندان، شکستگی، سن، اختلال حس، سوء تغذیه، شیمی درمانی، اختلالات گردش خون و... از دیگر عوامل مهم در بیماری زخم بستر می باشند.

این مطلب را هم بخوانید بهترین شرکت نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

مراحل زخم بستر

1.   زخم بستر درجه 1:

پوست قرمز به نظر می رسد، ممکن است گرم تر از حالت معمول حس شود و همچنین ممکن است خارش داشته باشد.

زخم بستر درجه 2:

تشکیل شدن یک زخم فرو رفته قرمز رنگ، احتمال ایجاد تاول در پوست نیز وجود دارد، و لایه اپیدرم از لایه زیرین پوست جدا می‌ شود.

زخم بستر درجه 3:

گود شدن زخم به دلیل آسیب عمیق و آسیب به بافت ‌های پوست، پیشرفت زخم تا عضله

زخم بستر درجه 4:

از بین رفتن عضله، رسیدن زخم به استخوان، امکان مشاهده ماهیچه ها، استخوان ها و تاندون ها (احتمال عفونت استخوان)

زخم بستر در کدام یک از اندام ها بدن شایع است؟

در افرادی که برای مدت طولانی در بستر هستند و به صورت دراز کش به پشت هستند، زخم بستر در نواحی پشت سر، پشت استخوان های شانه، پشت پاشنه، ساکروم (بین دو برجستگی باسن) مشاهده می شود.

افرادی که برای مدت طولانی روی پهلو دراز می کشند ممکن است در نواحی زیر دچار زخم بستر شوند، کناره های سر و گوش، لاله گوش، برجستگی کناری لگن (تروکانتر بزرگ)، برجستگی کناری زانو (پوست سر نازک نی)، پوست قوزک خارجی این نواح، نقلط مهمی هستند که در افراد دراز کش روی پهلو مشاده می شود.

در افرادی که به صورت مداوم بر روی ویلچر می نشینند، افراد دارای ضایعه نخاعی و ... که روی ویلچر هستند، زخم بستر در پشت استخوان های کتف، ستون مهره ها، ساعد، ران، پشت استخوان خاجی، روی برجستگی باسن ایجاد می شود.

درمان زخم بستر

اگر زخم بستر زود تشخیص داده شود و در مرحله یک یا دو باشد، با درمان مناسب ظرف چند هفته بهبود می یابد، اما درمان مراحل سه و چهار دشوارتر است.

چگونه از ایجاد زخم بستر در افراد پیشگیری کنیم؟

پیشگیری زخم بستر از درمان آن آسان‌ تر است.

2.   تاثیرگذار ترین روش برای پیشگیری از زخم بستر تغییر دادن وضعیت مداوم بیمار است، دقت کنید که هنگام جا به جایی بیمار به پوست و عمق آن آسیب وارد نشود و قسمت هایی که در معرض زخم شدن قرار دارند فشار کمتری را تحمل کند.

3.   برای شسشتشوی پوست بیماری که دارای زخم بستر است به صورت مرتب از آب و صابون ملایم استفاده کرده و سپس به آرامی زخم را خشک کنید.

4.   هر روز بطور مرتب نقاطی در پوست را که احتمال زخم بستر بیشتر در آن ها وجود دارد را به دقت بررسی کنید.

5.   اگر بیمار کنترل ادار و مدفوع ندارد، مانع از برخورد ادراد و مدفوع با پوست بیمار شده و سریع آن قسمت را تمیز و خشک کنیم.

6.   از طریق رژیم غذایی مناسب به اندازه کافی کالری، پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و آب به بدن بیمار برسانید.

مراحل درمان زخم بستر

فشار را کاهش دهید

اولین قدم در درمان زخم، حذف فشار طولانی مدتی است که باعث ایجاد زخم شده است، برای این منظور اقدامات زیر انجام می‌شود:

1: جا به جا کردن مداوم بیمار

با کمک پرستار یا سایر بستگان بیمار باید هر از چند گاهی تعویض موقعیت شده و در جای مناسب قرار گیرد، فردی که دراز می کشد باید هر ساعت یک بار و فردی که روی ویلچر نشسته است باید هر 15 دقیقه وضعیت خود را تغییر دهد، استفاده از وسایل و تجهیزات کمک حرکتی برای حرکت دادن بیمار بدون فشار از دیگر روش های مفید جا به جایی مداوم بیمار است.

2: استفاده از سطح حمایت کننده

استفاده از بالش های مناسب زخم بستر یا بالش های حاوی آب یا هوا می‌ تواند به بیمار کمک کند تا فشار زیادی به زخم وارد نکند و در وضعیت صحیح قرار گیرد.

3: برداشتن بافت آسیب دیده واز بین رفته زخم بستر

برای بهبود بافت، ابتدا باید بافت مرده از بدن خارج شود، برای این منظور از روش های مختلفی استفاده می ‌شود که عبارتند از:

·      جراحی و برداشتن بافت آسیب دیده از بدن

·      استفاده از باند های مخصوصی که موجب کنده شدن بافت های مرده از زخم می‌ شوند.

·      استفاده از مواد شیمیایی خاص که مانند آنزیم عمل می کنند و بافت مرده را حل می کنند.

4: تمیز کردن و پانسمان منظم زخم بستر

برای جلوگیری از عفونت، زخم باید به طور منظم تمیز شود، زخم مرحله یک را می توان به طور منظم با آب و صابون ملایم شست، اما در صورت تبدیل شدن به زخم باید با محلول نمکی یا سالین شسته شود، استفاده از پانسمان زخم را خشک نگه داشته و از ورود میکروب ها جلوگیری می کند، پانسمان ها در انواع مختلف گاز، ژل و فوم وجود دارد.

برای کاهش درد زخ